Lụa bền vững là một trong những chất liệu cao cấp với những ưu điểm vượt trội. Chất liệu này được sử dụng rộng rãi và thông dụng trong đời sống từ lĩnh vực may mặc cho đến các mục đích khác. Hãy cùng tìm hiểu với Dugarco trong bài viết dưới đây.
>>>> XEM NGAY: chất liệu quần áo thân thiện môi trường cho thời trang bền vững
1. Thế nào là tơ tằm bền vững?
Vải lụa là loại vải may mặc tự nhiên được làm từ sợi tơ tằm được tạo ra bằng phương pháp sát trùng. Sợi tơ là một loại sợi protein tự nhiên bao gồm chủ yếu là sợi. Fibroin được tạo ra từ một số kiểu nhân bản, nhưng hầu hết tơ được lấy từ Bombyx mori nhân bản. Loài sâu này sống trên cây dâu tằm. Một loại sợi protein lỏng được tiết ra từ tuyến nước bọt của tằm. Khi tiếp xúc với không khí, chất lỏng này đông đặc lại, tạo thành các sợi tơ.
Đồng thời khi nhả tơ, con tằm còn tiết ra một chất lỏng khác gọi là sericin, chất này giống như một chất keo dính hai nhánh tơ mỏng lại với nhau thành một sợi tơ. Với thành phần như vậy, lụa rất bền vững. Mặc trang phục lụa bền vững như khoác lên mình làn da thứ hai, mát mẻ và dễ chịu cho người mặc. Ngoài ra, do được làm từ protein nên vải lụa xanh có thể phân hủy tự nhiên mà không gây hại cho môi trường.
>>>> BẤM VÀO ĐÂY: Top 5 Nhà sản xuất quần áo Việt Nam uy tín tốt nhất 2024
2. Vải lụa bền vững được làm như thế nào?
Sản phẩm tơ lụa từ hàng ngàn năm trước vẫn được coi là loại vải cao cấp. Vải có đặc tính mềm, mịn, mỏng, nhẹ, thấm hút mồ hôi tốt, độ bền cao. Để có được một tấm vải lụa thành phẩm vừa đẹp vừa bền, người thợ phải trải qua nhiều công đoạn khác nhau. Đây là quá trình để tạo ra chúng.
- Bước 1 – Nuôi tằm: Bombyx mori là loài bướm tơ thương mại điển hình nhất. Thời điểm lý tưởng để nuôi tằm là khi khí hậu mát mẻ vào mùa xuân hoặc mùa thu. Trung bình một con tằm có thể sống được 23-25 ngày và trải qua 4 lần lột xác. Họ có thể ăn lá dâu, lá sắn liên tục, bất kể ngày đêm. Sau khoảng 3 tuần phát triển hết cỡ, chúng sẽ bò đến nơi thích hợp để nhả tơ và tạo kén.
Bước 2 – Thả tơ tạo kén: Con tằm sẽ nhả tơ để tạo lớp vỏ bọc bên ngoài, định hình tổ kén. Sau đó, chúng nằm trong đó và di chuyển theo hình số 8 khoảng 3000 lần để nhả tơ, tạo thành những sợi tơ có thể dài gần 1000km quấn quanh kén.
- Bước 3 – Ủ tơ: Đây là công đoạn kéo tơ từ kén thành sợi tơ thành phẩm. Thời gian ủ tơ rơi vào khoảng 1 tuần sau khi tằm xuất hiện và phải ủ trong 5 ngày. Kén sẽ được thả vào nước sôi khuấy đều cho mềm và bong lớp vỏ bên ngoài. Người thợ sẽ tìm phần gốc của sợi tơ để kéo ra, xoắn 10 sợi tơ thành 1 rồi quấn vào cuộn tơ chuyên dụng.
Bước 4 – Dệt lụa: Tùy vào chất lượng của sợi tơ mà sẽ có những phương pháp dệt khác nhau để tạo ra những loại vải lụa khác nhau.
- Bước 5 – Nhuộm: Vải lụa nguyên bản có màu trắng ngà. Để làm ra lụa có màu thì cần phải nhuộm lụa. Nó được nhuộm bằng màu của thực vật tự nhiên để tạo ra những loại vải đẹp, bền nhất.
Cuối cùng, vải lụa bền vững sẽ được hoàn thành, điều này thường được thực hiện bằng cách sử dụng các phương pháp xử lý hóa học khác nhau nhằm tạo ra các thuộc tính nhất định cho vải, chẳng hạn như chống nhăn và chống cháy. Vải lụa sau đó có thể được may và sử dụng để tạo ra nhiều loại hàng hóa mới, bao gồm cả đồ thời trang.
3. Ưu điểm và nhược điểm của tơ tằm bền vững
Ưu điểm của tơ tằm bền vững:
Giảm tác động đến môi trường: Các phương pháp sản xuất tơ tằm bền vững được thiết kế để giảm tác động tiêu cực như giảm thiểu việc sử dụng nước, thuốc trừ sâu và phân bón thường được sử dụng trong sản xuất tơ lụa. Điều này giúp giảm ô nhiễm môi trường, sử dụng nước và lượng khí thải carbon.
Tính chất vải: Vải lụa có trọng lượng nhẹ hơn các loại vải khác. Nó có một lớp hoàn thiện bóng tạo cảm giác nhẹ nhàng cho người dùng. Ngoài ra, vải là một loại vải lụa màu xanh lá cây . Về mùa hè, vải lụa mát mẻ nhưng vẫn ấm áp vào mùa đông.
Khả năng hút ẩm cao: Với ưu điểm này, người mặc sẽ cảm thấy mát mẻ hơn.
Khả năng chịu nhiệt tốt: Khi gặp nhiệt độ cao vải sẽ không bị biến dạng.
Thân thiện với làn da: Với các thành phần có nguồn gốc tự nhiên, vải lụa tơ tằm rất phù hợp với những người có làn da nhạy cảm.
- Thúc đẩy đa dạng sinh học và bảo tồn: Lụa bền vững quần áo cũng thúc đẩy các nỗ lực bảo tồn và đa dạng sinh học. Thông qua các biện pháp canh tác tái sinh, việc sản xuất lụa thân thiện với môi trường có thể giúp bảo tồn tài nguyên thiên nhiên và tăng cường đa dạng sinh học.
Sản phẩm chất lượng cao: Lụa cũng tạo ra những sản phẩm chất lượng cao không chỉ thân thiện với môi trường mà còn bền vững và lâu dài.
Nhược điểm của lụa thân thiện với môi trường:
Chi phí cao hơn: Sản xuất tơ tằm bền vững có thể tốn kém hơn so với các phương pháp sản xuất tơ tằm truyền thống do chi phí lao động cao hơn và năng suất giảm do sử dụng các quy trình hữu cơ.
Tính sẵn có hạn chế: Lụa không được phổ biến rộng rãi khiến hầu hết người tiêu dùng khó tiếp cận.
Khó bảo quản: Vải lụa rất dễ bị nhăn nên nếu không chăm sóc cẩn thận, bạn sẽ mất thời gian là ủi quần áo.
Yêu cầu xử lý bổ sung: Các phương pháp sản xuất tơ tằm yêu cầu xử lý bổ sung để loại bỏ các tạp chất, dẫn đến mức độ xử lý cao hơn một chút so với sản xuất lụa truyền thống.
- Độ tinh khiết không được đảm bảo: Mặc dù lụa thân thiện với môi trường các sản phẩm được sản xuất theo quy định nghiêm ngặt, nhưng chúng vẫn có thể có tạp chất và ô nhiễm từ các hóa chất được sử dụng trong in lụa hoặc tìm nguồn cung ứng.
>>>> TÌM HIỂU THÊM:
- Làm thế nào để chọn đúng loại vải cho đồng phục
Vải co giãn 4 chiều: Nó là gì và sử dụng như thế nào?
4. Tác động của tơ lụa bền vững đến môi trường
Vậy lụa bền vững ảnh hưởng đến môi trường như thế nào? Hãy bắt đầu tìm hiểu chi tiết bên dưới!
4.1. Con tằm đã bị giết
Phần lớn tằm chết trong kén trước khi biến thành bướm đêm. Tơ hòa bình, thường được gọi là tơ không độc hại, có nguồn gốc từ kén mà bướm đêm được phép chui ra từ đó. Thật không may, bướm đêm Bombyx mori, được sử dụng trong phần lớn sản xuất tơ lụa công nghiệp, sẽ chỉ sống được vài giờ sau khi chui ra khỏi kén. Kén tằm hoang dã được phát hiện trong rừng thưa và thu được sau khi bướm đêm rời khỏi kén.
4.2. Tốn nhiều năng lượng
Một lượng lớn năng lượng có thể được sử dụng để di chuyển vật liệu trong suốt quá trình, điều chỉnh nhiệt độ trong các cơ sở nuôi tằm và đun nóng nước để sản xuất, nhuộm và chế biến tơ. Nấu kén là phần tốn nhiều năng lượng nhất của quy trình. Theo một số đánh giá vòng đời nhất định, lụa hiệu quả hơn 1000 lần về năng lượng tạo ra so với polyetylen.
4.3. Trồng dâu tằm
Thuốc trừ sâu và phân bón hóa học đôi khi được sử dụng trong sản xuất tơ tằm thông thường, mặc dù cây dâu tằm không cần đến chúng. Ngay cả khi hóa chất được sử dụng trong quá trình trồng dâu tằm, chúng cũng cần ít hóa chất hơn nhiều so với bông và hầu hết các loại sợi tự nhiên khác. Có thể sử dụng thuốc trừ sâu như dyathin-M-45 để bảo vệ cây con trong các trang trại dâu tằm.
Cây dâu tằm rụng lá hàng năm, do đó sản lượng có sẵn bị hạn chế trong một thế hệ mỗi năm. Một cây dâu già đủ lá để nuôi 100 con tằm. Nếu một thước vải cần 3.000 kén, thì đó là rất nhiều cây dâu!
4.4. Sử dụng nhiều nước
Nước được sử dụng nhiều trong quá trình ươm tơ và xử lý nguyên liệu để làm sạch tơ và loại bỏ chất sericin. Hỏi nhà cung cấp của bạn xem họ có hệ thống xử lý và tái chế nước hay không. Nếu họ không có, hãy hỗ trợ họ cài đặt. Điều này có thể dẫn đến tiết kiệm trong tương lai cho cơ sở vì nước có thể được tái chế trở lại hệ thống, giảm chi tiêu nước.
4.5. Người lao động và cộng đồng
Sản xuất lụa sử dụng nhiều lao động và thường diễn ra ở những khu vực có giá lao động rẻ. Phơi nhiễm hóa chất do hít phải và tiếp xúc với da trong quá trình sản xuất và xử lý vật liệu có thể cực kỳ nguy hiểm đối với sức khỏe của nhân viên nếu không thực hiện các quy trình an toàn và thiết bị phù hợp. Có bằng chứng về lao động trẻ em trong sản xuất lụa.
4.6. Sử dụng hóa chất
Formalin và bột thuốc tẩy có thể được sử dụng làm chất khử trùng thông thường trong suốt quá trình nuôi tằm. Để làm sạch tơ và loại bỏ sericin, các hóa chất độc hại có thể được sử dụng trong quá trình quay tơ và xử lý nguyên liệu. Nước thải chưa được xử lý thường xuyên được xả thẳng vào nước ngầm, không chỉ bao gồm các chất gây ô nhiễm hóa học mà còn cả chất thải sinh học có thể góp phần làm suy thoái đất và phú dưỡng. Mặc dù phương pháp xử lý hóa học hiếm khi được sử dụng trên lụa nhưng thuốc nhuộm thường được sử dụng. Lụa là một vật liệu tuyệt vời để nhuộm tự nhiên. Thật không may, hầu hết lụa bán trên thị trường đều được nhuộm và hoàn thiện bằng hóa chất.
5. Một số loại vải lụa bền vững thay thế lụa thông thường
Lụa là một trong những loại vải cao cấp nhất trên thị trường. Đặc điểm nổi bật là bề mặt mỏng, mềm, mịn và rất nhẹ. Ngoài ra, đây là một số loại tơ khác có thể thay thế cho tơ tằm bền vững.
5.1. Tơ lụa hòa bình
Sự thay thế phổ biến nhất cho vải lụa bền vững là lụa hòa bình, còn được gọi là lụa Ahimsa. Lý do chính khiến loại tơ này “có đạo đức hơn” là vì bướm đêm được phép xuất hiện và bay đi trước khi kén của chúng được nấu chín đúng cách. Điều này ngụ ý rằng không có con sâu bướm nào được nấu chín trong suốt quá trình sản xuất.
5.2. Tơ tái chế
Bạn không thể sai lầm khi chọn lụa tái chế! Các loại vải lụa đã qua sử dụng đã được tái sử dụng và tái chế thành vải mới, và nó được thực hiện mà không có các vấn đề về đạo đức và bền vững trong sản xuất lụa nguyên chất. Không có thêm con tằm nào bị giết và việc tái chế vải cũng cần sử dụng ít tài nguyên hơn.
5.3. Tơ nhện
Tơ nhện không chỉ lấp lánh như những vì sao mà còn nổi bật hơn bất kỳ chất liệu nào khác khi dệt thành vải. Tuy nhiên, một tấm vải có thể phải cần tới hàng triệu con nhện để dệt. Nó còn sở hữu những đặc tính ưu việt như mùa đông ấm áp, mùa hè mát mẻ, nhẹ và bền như thép. Vì vậy, tơ nhện chính là chất liệu huyền thoại trong làng thời trang.
5.4. Lụa thuần chay
Nếu bạn không muốn mặc trang phục có nguồn gốc từ động vật, bạn có thể thử nhiều loại vải giống như lụa thuần chay.
Tơ dứa và tơ chuối: Chúng là những chất liệu giống lụa hơn. Bởi vì cả hai đều được sản xuất như một sản phẩm phụ của ngành công nghiệp trái cây, chúng là loại vải dệt cực kỳ bền vững giúp tiết kiệm chất thải và tài nguyên.
Tơ sen: Loại lụa này được sản xuất bằng cách kéo sợi dài của hoa sen. Cây sen được trồng không có hóa chất và ít nước.
Tơ cây xương rồng: Nó có nguồn gốc từ một dòng mọng nước cần rất ít nước và không có hóa chất để phát triển.
Tất cả những lựa chọn thay thế thuần chay này đều là những lựa chọn tuyệt vời, và chúng thân thiện với môi trường và đạo đức hơn nhiều so với lụa truyền thống!
5.5. Tơ hữu cơ được chứng nhận GOTS hoặc Oeko-Tex
Tơ hữu cơ được chứng nhận GOTS là sự thay thế thân thiện với môi trường hơn so với lụa thông thường. Nó được làm giống như lụa truyền thống nhưng không sử dụng thuốc trừ sâu hoặc hóa chất nguy hiểm khác. Mọi thứ trong quá trình sản xuất đều là hữu cơ và tằm được cho ăn chế độ ăn đa dạng hơn thay vì chỉ có lá dâu.
Một lựa chọn khác thân thiện với môi trường hơn là lụa được chứng nhận Oeko-tex. Nó chỉ ra rằng lụa không có hóa chất độc hại từ nguyên liệu thô đến thành phẩm, làm cho nó tốt cho sức khỏe và tốt hơn cho môi trường. Bất kể bạn mua lụa được chứng nhận Oeko-Tex hay GOTS, những con tằm vẫn bị giết trước khi chúng có thể thoát khỏi kén của mình. Do đó, tơ hữu cơ thân thiện với môi trường hơn nhưng không đạo đức hơn tơ thông thường.
5.6. Tơ lụa hoang dã
Lụa Tussar, thường được gọi là lụa hoang dã, được tạo ra từ kén tằm Tussar được tìm thấy trong rừng thưa. Bởi vì kén của chúng thường được chọn sau khi bướm đêm xuất hiện, nên đây là một giải pháp thay thế có đạo đức hơn cho lụa truyền thống. Bởi vì tằm hoang dã ăn nhiều loại thực vật nên vải của chúng ít đồng đều hơn nhưng bền vững hơn. Vải cũng được làm bằng ít hóa chất hơn.
So với các loại vải dệt khác, lụa bền vững hiện chiếm tỷ trọng rất nhỏ trong tổng sản lượng, chỉ 0,2% thị trường sợi toàn cầu. Nó không phải là sự lựa chọn của số đông tín đồ thời trang nhanh. Nếu bạn có thắc mắc, xin vui lòng liên hệ Dugarco để được giải đáp chi tiết nhé!
Thông tin liên hệ:
- Địa chỉ: 59 Đức Giang, Đức Giang, Long Biên, HN
- Điện thoại: 024 3655 7930
- Email: dugarco@mayducgiang.com.vn
- Website: https://dugarco.com/vi/
>>>> BÀI VIẾT LIÊN QUAN:
- Nguyên liệu dệt và ứng dụng trong ngành may mặc
- Vải elastane là gì? Thuộc tính, quy trình và ứng dụng
Dugarco dưới sự lãnh đạo và dẫn dắt tài ba của Ông Hoàng Vệ Dũng đã từng bước trở thành nhà sản xuất quần áo lớn của Việt Nam, cung cấp quần áo cho nhiều thương hiệu nổi tiếng đến từ nhiều quốc gia khác nhau như Anh, Mỹ, Úc.
