Vải rayon bền vững là loại vải mà bạn có thể bắt gặp khi mua các loại vải thân thiện với môi trường. Đây là loại vải phổ biến trong thế giới thời trang nhanh và được nhiều người đánh giá là thân thiện với môi trường hơn các loại vải như polyester và nylon. Vậy loại vải này là gì, được sản xuất như thế nào và ưu nhược điểm ra sao? Hãy cùng khám phá câu trả lời với Dugarco thông qua bài viết này!
>>>> XEM NGAY: 15 Chất liệu quần áo thân thiện môi trường cho thời trang bền vững
1. Vải rayon là gì?
Rayon là loại vải bán tổng hợp hay còn gọi là viscose, được chiết xuất từ sợi cellulose nguyên chất. Bột gỗ và bông là nguyên liệu mà các nhà sản xuất sử dụng để sản xuất vải tơ nhân tạo bền vững. Quy trình sản xuất loại vải này yêu cầu sử dụng một số hóa chất để xử lý sợi.
Với kết cấu mềm mại như lụa hoặc lanh, rayon tạo cảm giác mềm mại và thoải mái khi mặc. Ngoài ra, loại vải này có khả năng hút ẩm và thoáng khí nên là loại vải lý tưởng cho trang phục thể thao. Tuy nhiên, một số loại vải rayon yêu cầu giặt tay hoặc giặt khô vì vải có thể bị co lại khi giặt bằng máy.
Rayon, lần đầu tiên được phát hiện và phát triển vào cuối thế kỷ 19, được gọi là tơ nhân tạo và là một loại vải bán tổng hợp. Ngành công nghiệp tơ lụa của Pháp đã trải qua một cuộc khủng hoảng do một căn bệnh ảnh hưởng đến lụa vào những năm 1860. Kết quả của việc này dẫn đến việc các nhà hóa học tìm cách sản xuất tơ nhân tạo.
The father of the rayon industry was Hilaire Bernigaud, Comte de Chardonnet. In 1891, the production of the first rayon “Chardonnet silk” began at a factory in Besançon. However, this process is slow, expensive, and dangerous. The fabric with the name we commonly call Viscose rayon was produced in 1891 and 1905 by the British silk company Samuel Courtauld & Company.
By 1925, the production of rayon had become an industry. In 1952, the Federal Trade Commission (FTC) divided rayon into two categories, pure cellulose (rayon) and compound cellulose (acetate). Rayon has become a globally important fiber because of its durability and flexibility. Not only objects, manufacturers often mix it with other materials to make paper, tire cords, carpets, etc.
>>>> BẤM VÀO ĐÂY: Top 5 Nhà sản xuất quần áo Việt Nam uy tín tốt nhất 2024
2. How is rayon fabric produced?
Mặc dù tơ nhân tạo có thể đến từ bất kỳ loại cây nào, nhưng tùy thuộc vào tốc độ sinh trưởng và khả năng thích ứng mà các loại thực vật được chọn làm nguyên liệu thô cho tơ nhân tạo. Ba loại cây phổ biến được dùng làm nguyên liệu cho vải rayon bền vững:
- Bạch đàn: Có nguồn gốc từ Úc, New Zealand, Tasmania và các đảo xung quanh. Chúng cũng đã được trồng trên các đồn điền ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới trên thế giới, chẳng hạn như California và Hawaii ở Hoa Kỳ.
- Tre: Không chỉ mọc ở những vùng nóng như Đông Nam Á, Châu Phi, Úc và Mỹ Latinh mà còn mọc ở những nơi lạnh hơn ở Hoa Kỳ và vương quốc Anh. Hai loài tre khổng lồ là tre Moso ở Trung Quốc và tre Guadua ở Mỹ Latinh.
- Sồi: Loại cây này mọc tự nhiên ở Mỹ và Châu Âu, được trồng trong các khu rừng được quản lý bền vững ở vùng khí hậu ôn đới.
Các loại rayon khác nhau sẽ áp dụng các phương pháp sản xuất khác nhau. Mỗi loại sẽ có một số biến thể trong quá trình xử lý hóa học, xử lý và sợi, tuy nhiên, quy trình sản xuất của chúng là tương tự nhau. Dưới đây là các bước trong quy trình sản xuất vải rayon:
- Thu hoạch bột gỗ để chiết xuất cellulose.
- Các nhà sản xuất hòa tan các vật liệu như bột gỗ trong xút ăn da (natri hydroxit) để chuyển hóa chúng thành cellulose khô. Tuy nhiên, khi tạo rayon với mô đun độ ẩm cao, các nhà sản xuất thường sử dụng xút ăn da yếu hơn.
- Sau đó, nhà sản xuất xử lý cellulose bằng một hóa chất như carbon disulfide để tạo thành một hợp chất hòa tan được gọi là cellulose xanthate. Họ tiếp tục ngâm xanthate xenluloza trong xút ăn da và tạo ra dung dịch viscose. Chúng lọc bỏ tạp chất và lưu trữ trong nhiều ngày.
- Các nhà sản xuất chuyển dung dịch viscose thành viscose rayon. Công đoạn này được thực hiện bằng cách sử dụng một máy quay đẩy chất lỏng qua các lỗ lớn hoặc nhỏ.
- Tiếp theo, họ đặt nó vào bể axit, quá trình này bắt đầu làm cứng các sợi rayon để tạo ra các sợi cellulose tái sinh.
- Sau khi hóa rắn, sợi được trải qua các phương pháp kéo sợi khác nhau, bao gồm kéo sợi nồi cọc, kéo sợi ống chỉ và kéo sợi liên tục.
- Các nhà sản xuất chuyển sang giặt, tẩy trắng, sấy khô và kéo căng sợi. Với rayon ướt có mô đun cao, các nhà sản xuất phải kéo căng sợi cao hơn nhiều so với rayon viscose.
- Nhà sản xuất chuyển các sợi đã kéo dài qua quy trình dệt để tạo ra vải rayon. Cuối cùng, họ xử lý sợi bằng hóa chất để tăng khả năng chống nước, chống cháy và giảm co ngót.
3. The environmental impact of rayon production
The environmental ramifications of rayon production are profound and a significant concern for sustainability advocates.
Although the raw material for rayon, cellulose, is renewable, the process of transforming it into fabric involves the use of various chemicals such as carbon disulfide, caustic soda, and sulfuric acid. These chemicals not only pose risks to the environment but also present severe health hazards to workers if mishandled.
One of the primary issues associated with rayon production is the pollution of air and water. If not adequately treated, the wastewater laden with chemicals can be released into local water bodies, resulting in grave consequences for aquatic life and downstream ecosystems. Additionally, air pollution is a significant challenge, as the manufacturing process emits volatile organic compounds that contribute to poor air quality.
Moreover, while rayon originates from wood pulp, which could theoretically be sustainably sourced, the reality often differs. In certain instances, natural forests are cleared to make room for pulpwood plantations, exacerbating deforestation and biodiversity loss. Furthermore, although rayon fabric is biodegradable under ideal circumstances, it does not readily decompose in typical landfill conditions due to the residual chemicals it contains.
4. Pros and cons of rayon sustainable
Dưới đây là một số ưu điểm của vải rayon bền vững:
- Vải Rayon có thể được sử dụng như một chất thay thế giá cả phải chăng cho lụa, đây cũng là điểm thu hút chính của loại vải này. Bởi vì nó co giãn, thoáng khí, hút ẩm và mềm mại khi chạm vào.
- Rayon thoải mái và không gây khó chịu, vì vậy nó thường được tìm thấy trong áo cánh, quần, váy, đầm, áo phông và đồ trang trí nhà cửa như ga trải giường, vải bọc và chăn.
- Rayon là một loại sợi linh hoạt, dễ dàng pha trộn với các loại sợi khác để tạo ra chất liệu sáng và đẹp cho nội y và quần áo sang trọng.
- Bề ngoài của vải drap tạo cảm giác sang trọng.
- Vì tơ nhân tạo là một loại tơ nhân tạo nên nó có khả năng thấm hút cao và dễ nhuộm.
- Chi phí liên quan đến việc sản xuất tơ nhân tạo thường ít hơn so với các vật liệu tự nhiên khác.
Bên cạnh đó, nhược điểm của vải rayon bao gồm:
- Rayon phai màu tương đối nhanh mặc dù rất dễ nhuộm.
- Đây là một loại vải khó chăm sóc, sẽ bị hỏng mỗi khi bạn giặt. Vì là sợi rayon nên độ bền rất thấp khi bị ướt.
- Một nhược điểm lớn của rayon là tính nhạy cảm với nước. Khi tiếp xúc với nước, nó dễ bị co lại khi bị ướt và khả năng chống nhăn bị giảm sút.
- Vì vải nhẹ nên nếu xử lý không cẩn thận sẽ dễ bị hỏng khi ủi.
- Hầu hết quần áo làm từ tơ nhân tạo đều trải qua các quá trình hóa học gây hại cho sức khỏe con người và môi trường.
5. Is rayon fabric sustainable?
Không phải tất cả các loại vải tổng hợp đều được tạo ra như nhau, vải rayon bền vững nổi tiếng là thân thiện với môi trường và có khả năng bền vững hơn các chất liệu như polyester và ni lông. Tuy nhiên, nó vẫn gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường. Hơn 150 triệu cây bị đốn hạ hàng năm để sản xuất loại vải này. Không chỉ vậy, để sản xuất vải rayon, họ phải áp dụng các quy trình liên quan đến hóa chất như natri hydroxit, carbon disulfide và axit sulfuric.
Hãy xem nhanh những hóa chất đáng sợ đó có ý nghĩa gì đối với công nhân dệt may. Đầu tiên là axit sunfuric, được xếp vào loại chất nguy hiểm có thể gây ra các vấn đề về da và mắt. Không chỉ vậy, nó còn dẫn đến các biến chứng về sinh sản, tổn thương phổi, bỏng… Kế đến là xút, một chất hóa học cần thiết để tạo ra cellulose, có tính ăn mòn và dễ gây tổn thương mắt.
Một hóa chất khác là carbon disulfide. Đối với mỗi gram vải rayon được sản xuất, có tới 30 gram carbon disulfide được sử dụng và thải ra môi trường. Nó cũng là hóa chất đáng lo ngại nhất trong tất cả các hóa chất sản xuất tơ nhân tạo. Nó gây ra bệnh thoái hóa não và các tác động xấu sau đó lên hệ thần kinh của người lao động. Dần dần, người lao động sẽ có những biểu hiện mãn tính như thay đổi tính cách nhỏ, chóng mặt, lo lắng, chán ăn, thay đổi thị lực và liệt Parkinson. Không dừng lại ở đó, hóa chất này còn có thể gây ra các biến chứng cấp tính đối với thận, máu, thần kinh, tim, gan, mắt và da đối với những người tiếp xúc lâu dài.
Vậy đâu là câu trả lời cho câu hỏi “Vải rayon có bền không?”. Dĩ nhiên là không. Ngay cả khi người lao động được trang bị đầy đủ quần áo bảo hộ hoặc thiết bị bảo vệ khỏi tác hại thì câu trả lời vẫn là không.
Ngoài ra, chúng ta nên nhớ rằng tơ nhân tạo thuộc danh mục tơ nhân tạo và tơ nhân tạo được làm từ thực vật. Theo các báo cáo, khoảng 70% số cây được khai thác để lấy cellulose, thu được từ các khu rừng đang bị đe dọa. Điều này dẫn đến nạn phá rừng và ô nhiễm và mất đa dạng sinh học.
>>>> ĐỪNG BỎ LỠ:
- Liệu vải Nylon có thể phân hủy sinh học và thân thiện với môi trường?
- Len hữu cơ: Nó mang lại lợi ích gì cho bạn và môi trường
6. Types of rayon fabric sustainable
3 loại vải rayon bền vững phổ biến được sử dụng trong ngành dệt may bao gồm Modal tơ nhân tạo, tơ nhân tạo thông thường/ tơ nhân tạo Viscose và vải Lyocell.
6.1. Modal rayon
Modal rayon được làm từ cellulose thực vật lấy từ cây sồi. Nó còn được gọi là mô đun ướt cao rayon (HWM). Vải rayon bền vững này mềm mại, thoáng khí và bền, đồng thời có thể được pha trộn với các loại sợi khác như bông. Chúng ta thường thấy loại vải rayon này được sử dụng trong quần áo như đồ ngủ, đồ lót, khăn tắm và ga trải giường.
6.2. Regular rayon/ Viscose rayon
Vải viscose rayon là loại rayon phổ biến và thông dụng nhất. Loại vải này được chiết xuất từ các nguyên liệu thô như bột gỗ, sau đó được các nhà sản xuất trộn với sợi tự nhiên và sợi tổng hợp rồi sản xuất thành vải với nhiều độ dài và kết cấu khác nhau. Viscose rayon là loại vải có nhiều công dụng khác nhau, nó có độ bền ướt thấp và co lại khi giặt.
6.3. Lyocell fabric
Lyocell là một vải rayon bền vững khác và được làm từ sợi cellulose. Nó được sản xuất bằng cách hòa tan các vật liệu như bột gỗ từ cây bạch đàn hoặc trộn với bông hoặc vải lanh. Rayon lyocell là một trong những loại vải thân thiện với môi trường nhất so với hai loại kia. Do quá trình sản xuất ít hóa chất khắc nghiệt.
Lyocell không chỉ thân thiện với môi trường hơn mà còn bền và thấm hút tốt hơn. Ngoài ra, nó có độ đàn hồi cao hơn và xử lý độ ẩm tốt hơn. Do đó, giá của vải lyocell cao hơn so với rayon thông thường và rayon mô hình. Lyocell thường được sử dụng để sản xuất quần áo thân thiện với môi trường như khăn tắm, quần jean, áo phông và váy.
7. Compare sustainable rayon with cotton fabric
| Vải Rayon bền vững | Cotton |
| Nguồn gốc | Rayon là loại vải bán tổng hợp được làm từ cellulose tái sinh, thường có nguồn gốc từ bột gỗ. | Bông là loại sợi hoàn toàn tự nhiên được thu hoạch từ cây bông. |
| Độ bền | Rayon, mặc dù tương đối bền, nhưng yếu đi khi ướt và cần được xử lý và giặt cẩn thận hơn. | Cotton thường có độ bền vượt trội so với rayon. Nó có thể chịu được nhiệt độ cao và các phương pháp giặt khác nhau và có xu hướng chống mài mòn tốt hơn. |
| Cảm nhận và sự xuất hiện | Cả hai loại vải đều có thể cực kỳ mềm mại và thoải mái. Rayon thường bắt chước kết cấu mịn màng, sang trọng của lụa, khiến nó có độ rủ tốt và tạo vẻ sáng bóng. | Cotton, mặc dù mềm mại nhưng có bề mặt mờ hơn và có thể có kết cấu khác nhau tùy thuộc vào kiểu dệt. |
| Thoáng khí | Cả rayon và cotton đều là những loại vải thoáng khí nên chúng phù hợp với khí hậu ấm áp hoặc quần áo mùa hè. | Cotton có xu hướng thấm hút tốt hơn rayon, giúp hút ẩm tốt hơn. |
| Tác động môi trường | Sản xuất Rayon bao gồm các quy trình sử dụng nhiều hóa chất có thể gây hại cho môi trường nếu không được quản lý đúng cách. | Trồng bông có thể tốn nhiều nước và thường liên quan đến việc sử dụng thuốc trừ sâu trừ khi được trồng theo phương pháp hữu cơ. |
>>>> CÓ THỂ BẠN CHƯA BIẾT:
- Có phải tính bền vững của vải Tencel tốt cho môi trường?
- Vải Modal: Loại Vải Bền Vững Và Thân Thiện Với Môi Trường
8. Questions related to rayon fabric sustainable
Dưới đây là bốn câu hỏi phổ biến liên quan đến vải rayon bền vững:
8.1. Is rayon fabric natural or synthetic?
Bất kỳ vật liệu nào được tạo ra thông qua xử lý hóa học, sau đó được làm mát, làm nóng hoặc chuyển đổi thông qua các hóa chất bổ sung. Nó sẽ không được coi là "sợi tự nhiên". Vì vậy, bất kể nhãn sản phẩm nói gì, tơ nhân tạo vẫn là sợi tổng hợp.
8.2. What is the impact of rayon fabric on the environment?
Rayon gây hại cho môi trường theo nhiều cách. Để sản xuất vải rayon bền vững, các công ty hoặc cơ sở sản xuất phải thu hoạch cellulose có nguồn gốc từ rừng mưa nhiệt đới bị suy thoái. Việc tìm nguồn nguyên liệu để sản xuất loại vải này có tác động lớn đến môi trường.
Hơn nữa, quy trình hóa học để tạo ra tơ nhân tạo cũng gây hại không kém cho môi trường, độc hại đến mức không tuân thủ các tiêu chuẩn của EPA. Những người làm việc trong các nhà máy tơ nhân tạo có nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ, tổn thương thần kinh và thậm chí mất trí nhớ cao hơn.
Không chỉ vậy, khi những hóa chất đó xâm nhập vào mạch nước ngầm, những người sống xung quanh chúng có thể bị nhiễm độc. Theo Trung tâm Thông tin Công nghệ Sinh học Quốc gia, có nhiều tài liệu và bằng chứng cho thấy các công nhân sản xuất tơ nhân tạo và người dân địa phương đã bị ảnh hưởng bởi nguồn nước bị ô nhiễm. Ngoài ra, nó làm suy giảm khả năng trí tuệ của trẻ em sống trong khu vực trước khi chúng đến tuổi thiếu niên.
8.3. Is rayon biodegradable?
Về cơ bản, vải rayon bền vững có khả năng phân hủy sinh học. Một số nghiên cứu cho thấy nó có khả năng phân hủy sinh học cao hơn cotton, nó phân hủy nhanh hơn cotton 6 tuần so với 11 tuần. Tuy nhiên, vải modal và tencel thường bền hơn một chút, khoảng 4 tháng, chỉ đứt 1/2 vải. Tuy nhiên, quy trình sản xuất tơ nhân tạo có tác động tiêu cực đến sức khỏe con người và môi trường.
8.4. How to care for rayon fabric
Vải tơ nhân tạo bền vững nhẹ và có thể co lại hoặc mất hình dạng khi tiếp xúc với nước. Vì vậy, việc chăm sóc vải rayon là điều quan trọng cần chú ý để giúp nó bền lâu hơn. Dưới đây là một số mẹo chăm sóc vải mà bạn có thể tham khảo:
- Kiểm tra nhãn: Mỗi nhãn quần áo đều có hướng dẫn giặt, bạn nên kiểm tra xem loại vải của mình nên được giặt tay hay giặt khô. Nếu trên nhãn chỉ ghi giặt khô, bạn không nên giặt máy vì có thể làm co vải. Ngoài ra, một số loại vải rayon có thể giặt bằng máy.
- Ủi ở nhiệt độ thấp: Vì đây là vải nhân tạo nên bạn cần tránh ủi ở nhiệt độ cao, nếu không vải có thể bị cháy. Bạn nên ủi vải từ trong ra ngoài để giảm hiệu ứng bóng trên vải. Ngoài ra, bạn nên dùng một miếng vải sạch lót bên dưới để quá trình ủi được an toàn hơn.
- Chăm sóc vải rayon đúng cách: Rayon là loại vải dễ bị bám bụi và nấm mốc, bạn nên treo vải cẩn thận để tránh những điều này. Bạn có thể gấp vải lại một chút và tránh nhét chúng vào các loại vải khác để bảo quản.
Vải rayon bền vững là một trong những loại vải được sử dụng phổ biến nhất trong ngành thời trang và được biết đến với đa dạng và chất lượng. Hi vọng qua bài viết này các bạn sẽ có thêm những kiến thức bổ ích về loại vải này. Nếu bạn cần hỗ trợ hoặc cần giải đáp bất kỳ câu hỏi nào, vui lòng liên hệ với Dugarco!
Thông tin liên hệ:
- Địa chỉ: 59 Đức Giang, Đức Giang, Long Biên, HN
- Điện thoại: 024 3655 7930
- Email: dugarco@mayducgiang.com.vn
- Website: https://dugarco.com/vi/
>>>> BÀI VIẾT LIÊN QUAN:
- Vải Econyl: Nó là gì, cách sử dụng, tầm quan trọng, ưu và nhược điểm
- Vải deadstock là gì? Hướng dẫn về thời trang bền vững
Dugarco dưới sự lãnh đạo và dẫn dắt tài ba của Ông Hoàng Vệ Dũng đã từng bước trở thành nhà sản xuất quần áo lớn của Việt Nam, cung cấp quần áo cho nhiều thương hiệu nổi tiếng đến từ nhiều quốc gia khác nhau như Anh, Mỹ, Úc.
